1402\10\19 11:32:12
ساماندهی امور مالی مدارس همواره از دغدغههای اصلی مدیران و مسئولان اجرایی مدرسهها بوده است. خوشبختانه با نگارش کتاب اصول و ضوابط مالی در مدارس، از سوی فرزاد اخترشناس، هیچ نکتهای در این زمینه بر مدیران و عوامل اجرایی...
نویسنده: فرزاد اخترشناسناشر: نشر هورمزد
ساماندهی امور مالی مدارس همواره از دغدغههای اصلی مدیران و مسئولان اجرایی مدرسهها بوده است.
خوشبختانه با نگارش کتاب اصول و ضوابط مالی در مدارس، از سوی فرزاد اخترشناس، هیچ نکتهای در این زمینه بر مدیران و عوامل اجرایی مدارس پوشیده نخواهد ماند. منابع مالی مدرسهها، عقد قراردادهای مالی، امور حسابداری و... موضوعات اصلی اثر حاضر را تشکیل میدهند.
در تمامی سازمانها و ارگانها، شرط اساسی برای پیشبرد امور، اعم از مالی و غیرمالی، رعایت قوانین است.
البته پیش از رعایت قوانین لازم است افراد از چیستی و چگونگی آنها آگاهی کامل داشته باشد. برخی از جرائم و تخلفات، ناشی از ناآگاهی افراد از قوانین و مقررات مربوطه هستند و همین نکته نشان میدهد که شناخت قوانین یک حوزه تا چه حد میتواند در موفقیت یک سازمان و جلوگیری از انحرافات آن نقش داشته باشند. مدارس، بهعنوان مراکز آموزشی، دارای مقررات ویژهی خود هستند که تمام امور مالی آنها را تحتالشعاع قرار میدهند، اما بسیاری از افرادی که در سمتهای مختلف مدیریتی و اداری مدارس منصوب میشود، پیش از کسب تجربه، از دانش کافی در زمینهی امور مالی مدارس و قوانین و مقررات آنها برخوردار نیستند.
در نتیجه، دچار انحراف از مقررات میشوند و عواقب بعضاً جبرانناپذیری را به مدارس و دستاندرکاران آنها تحمیل میکنند.
از آنجایی که قواعد مربوط به امور مالی مدارس ابعاد گستردهای دارد، بعید است که مدیران و مسئولان اجرایی بتوانند در مدتی اندک، تمامی ضوابط آنها را بهصورت یکجا بیاموزند. به همین سبب، فرزاد اخترشناس کوشیده است تا قواعد و ضوابط مالی مدارس را از زوایای گوناگون بررسی کند و تمامی آنها را در کتاب اصول و ضوابط مالی در مدارس به مخاطبان خود عرضه نماید، اثری جامع و به زبان ساده که میتواند راهنمایی بینظیر برای مدیران و مجریان امور مالی مدارس باشد.
نویسنده در تلاش بوده تا ضمن ارائهی مسائل تئوری، مطالبی را در اختیار خوانندگان قرار دهد که جنبهی کاربردی نیز داشته باشند. در این اثر محدودیت مکانی وجود ندارد و تمامی مدارس در نقاط مختلف ایران، امکان بهرهبرداری از اطلاعات این کتاب را خواهند داشت.
مؤلف در خلال مباحث کتاب همهی نیازهای اطلاعاتی مدارس را در رابطه با امور مالیشان پوشش داده و منبعی بینظیر را برای آگاهی از روابط مالی مدرسهها در اختیارشان قرار داده است. رعایت عدالت میان اشخاص، جلوگیری از ضایع شدن حقوق افراد در سیستم مالی مدارس و پیشگیری از پدید آمدن تخلفات مالی، اهداف اصلی نگارش کتاب اصول و ضوابط مالی در مدارس بودهاند.
کتاب پیشرو در نُه فصل تنظیم شده و موضوعاتی از جمله شورای مالی مدارس، رعایت اصول ایمنی در استفاده از چک، منابع درآمد مدارس و نحوهی هزینهها، روشهای مناسب برای پرداختها و برداشتهای مالی، روش انعقاد قراردادها، شیوهی انبارداری و محاسبهی امور مالی و... را در بر میگیرد.
این اثر را میتوان راهنمایی دانست که مدیران در مواقع گوناگون و در مواجهه با مسائل مالی مدارس میتوانند به آن مراجعه نمایند. البته توجه داشته باشید که مدارس دولتی در این کتاب مورد توجه بودهاند و دیگر انواع مدارس از دایرهی مباحث آن خارج هستند.
این راهنمای ارزشمند که از سوی وزارت آموزش و پرورش نیز تأیید شده، به کوشش نشر هورمزد به چاپ رسیده است.
مدیران، معاونان، افرادی که بهعنوان مربی مدارس، حسابدار، کارشناس امور مالی یا انباردار در مدرسههای مختلف مشغول به کار هستند، از مطالعهی کتاب اصول و ضوابط مالی در مدارس نکات ارزشمند فراوانی را میآموزند.
فرزاد اخترشناس (زادهی 1355)، تحصیلات خود را در حوزهی امور مالی به پایان رسانده و سالها در زمینهی امور مالی ادارات آموزش و پرورش فعالیت حرفهای داشته است. او در سمتهای گوناگونی چون ریاست ادارهی امور مالی، همچنین کارشناس بخشهای مالی اشتغال داشته و تجربههای بسیاری را اندوخته است.
تاکنون چندین مقاله و کتاب از فرزاد اخترشناس با موضوع امور مالی مدارس به چاپ رسیده.
تدریس در دانشگاهها، بررسی امور مالی شرکتهای مختلف، حضور در دورههای تخصصی این حوزه و تدریس در دانشگاه، شماری از فعالیتهای وی در عرصهی اقتصاد هستند.
ثبتهای حسابداری معمولاً بهصورت دوبل یا دوطرفه انجام میگیرد؛ یعنی وقتی یک فعالیت مالی بهوقوع میپیوندد، دستکم بر دو حساب اثر میگذارد و حداقل در دو حساب ثبت میشود. در یک ثبت حسابداری اگر دو حساب درگیر شود، یکی از این حسابها بهعنوان بدهکار و دیگری بهعنوان بستانکار شناسایی میشود و مبالغی که بهعنوان بدهکار و بستانکار ثبت میشود باید باهم مساوی باشد.
اگر بخواهیم به زبان عامیانه توضیح دهیم، حسابها مثل اشخاص، دارای اسم هستند. عناوین حسابها اسم آنهاست؛ مثل حساب بانک، سرانه، تنخواهگردان، هزینۀ حملونقل، هزینۀ لوازم مصرفی و دیگر عناوین مشخصشده و استاندارد.
حال تصور کنید وقتی علی مبلغی را به حسن قرض میدهد، علی بستانکار (طلبکار) و حسن بدهکار میشود. حالا به حسابها شخصیت مجازی بدهید. وقتی پولی بابت سرانه به حساب مدرسه واریز میشود، گیرندۀ پول (حساب بانک) بدهکار و دهندۀ پول (سرانه) بستانکار میشود.
یا وقتی تنخواهگردان به مدیر پرداخت میشود، گیرندۀ پول (تنخواهگردان) بدهکار و دهندۀ پول (حساب بانک) بستانکار میشود. بابت هزینهها، گیرنده یا خرجکنندۀ وجه (هزینۀ حملونقل، هزینۀ سوخت و...) بدهکار و دهندۀ وجه (حساب بانک یا تنخواهگردان) بستانکار میشود.
از آن جا که رعایت کلیۀ سرفصلهای مندرج در دستورالعمل مالی مدارس و اختصاص سرفصل حساب جداگانه برای هر یک از منابع و مصارف مالی (سرانۀ آموزشی، سرانۀ پرورشی، سرانۀ غذایی، کمکهای مردمی عام یا خاص، هزینۀ حملونقل، هزینۀ سوخت و...) در دفاتر و سامانۀ مالی مدرسه الزامی است، عنوان (سر فصل) حسابهایی که ضرورت دارد که در دفاتر کل آموزشگاه ایجاد شود، در سامانه موجود است. واحدهای آموزشی مجاز به تغییر نام حسابها نیستند و توصیه میشود مسئولین واحدهای آموزشی و یا متصدیان مالی از منظورکردن سرفصلهای جدید، بدون هماهنگی با امور مالی آموزشوپرورش مربوطه پرهیز کنند و بهمنظور وحدت رویه و هماهنگی و عمل به قوانین و مقررات، در چارچوب دستورالعمل مالی انجام وظیفه کنند.
..