از آنجائیکه همگرايي منطقه‌اي با همسايگان با هدف ثبات اقتصادي و امنيتي يكي از ويژگي‌هاي مهم روابط بين‌الملي پس از جنگ جهاني دوم بوده است. فرآيند منطقه‌اي شدن پس از پايان جنگ سرد و فروپاشي اتحاد جماهیر شوروي، تقويت و تشديد شده است، بطوري‌كه اين نوع روابط درون منطقه‌اي، در اثر شدت يافتن روند جهاني شدن، فراتر از مناطق توسعه يافته، در مناطق در حال توسعه نيز به صورت يك الگوي تعامل متعارف درآمده است.
ضرورت ایجاد همگرایی در سیستم‌های منطقه‌ای، امروزه به یک امر موثر برای پیشرفت کشورها در قالب همکاری‌های منطقه‌ای تبدیل شده است. شکل‌گیری جامعه زغال و فولاد در اروپا نقطه شروعی برای این منطقه‌گرایی‌ها بوده است، و به عنوان یکی از قطب‌های اقتصادی و سیاسی در عرصه بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.
بنابراین یکی از راه‌های بهینه برای هر کشوری جهت سرعت بخشیدن به رشد و توسعه خود و افزایش امنیت و اعتبارش، گره زدن منافعش به منافع کشورهای همسایه، کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای خود است. بدین منظور ایجاد و گسترش راه‌های ترانزیت که موجب کوتاه شدن مسیر و کاهش هزینه‌ها و سرعت بخشیدن به فرایند لجستیکی شود منافع جمعی را موجب خواهد شد و علاوه بر منافع اقتصادی کمک زیادی به ثبات و امنیت سیاسی در منطقه خواهد کرد. بنابراین به قراداد 25 ساله ایران و چین باید فراتر از توافق بین این دو کشور نگریست. حتی اگر این توافق محقق نشود بازهم ایران می‌تواند همانند سایر کشورهایی که در مسیر راه ابریشم قراردارند اقدام به سرمایه‌گذاری نماید و راه‌های خشکی، آبی و هوایی خود را به این شبکه بلندبالای ترانزیتی متصل کند.
جاده ابریشم:
یکی از شاه‌راه‌های مهم بازرگانی در قاره‌ی آسیا، جاده‌ای به نام جاده‌ی ابریشم بوده است که ملل و تمدن‌های مختلف بر سر راه خود را به هم پیوند می‌داده است. این جاده‌ی افسانه‌ای از جنوب آسیا، شمال آفریقا و قاره‌ی اروپا گذر می‌کرده و تاجران و بازرگانان بسیاری را به خود دیده است که برای تبادل کالاها و در پی آن فرهنگ‌ها از این جاده گذر کرده‌اند.
راه جديد ابريشم:
اين مسیر ترکیبی از راه‌آهن و راه‌آبی است که از شرق كشور چين آغاز شده و از شمال اين كشور وارد كشورهاي قرقيزستان، تاجيكستان، ازبكستان و تركمنستان مي‌شود و به بندر تركمن‌باشي در ساحل شرقي درياي خزر مي‌رسد. پيش از اينكه راه جديد ابريشم به ابتكار و سرمايه‌گذاري كشور چين ايجاد شود، انتقال كالاي چين به درياي سياه براي صادرات به آسياي ميانه و اروپا از طريق كشتي و از سواحل و بنادر شرقی کشور چین، درياي چين شرقی و دریای چین جنوبی صورت مي‌پذيرفت، طي مدت 52 روز از چين به درياي سياه مي‌رسيد. ولي با ايجاد راه جديد ابريشم اين مدت به 12 روز كاهش يافت يعني 40 روز سريعتر، ضمن اينكه اين راه‌آهن از قلب آسياي ميانه مي‌گذرد و نيازي نيست كه از درياي سياه به آسياي ميانه كالايي حمل شود. علاوه بر آن در احجام كمتري محموله‌ها قابل انتقال هستند.
توسعه راه جدید ابریشم
پس از ايجاد راه جدید ابریشم، كشورهاي پيرامون اين مسير و همچنين خود كشور چين، اقدام به توسعه این راه با ايجاد راه‌هاي جديد دیگری از طريق جاده، راه آهن، راه‌آبی و تركيبي از آنها در طول اين مسير کردند. علاوه بر سرمایه گذاری‌هایی که کشور چین بر روی راه جدید ابریشم انجام داده، کشورهایی که در این مسیر قرار داشتند و یا در همسایگی با کشورهای راه جدید ابریشم بودند اقدام به توسعه این مسیر و یا متصل کردند کشور خود و همسایگان‌شان به این مسیر کردند.
راه ابریشم هوایی_ ابتکار عمل ایران
براساس بررسی‌های انجام شده سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه زیرساخت‌های فرودگاهی با هدف ارتقای ظرفیت و تبدیل فرودگاه‌های بین‌المللی کشور به فرودگاه قطب، اعتمادسازی جهانی و افزایش امنیت فضای پروازی کشور و اعطای آزادی‌های پنجم و ششم هوانوردی(سیاست آسمان باز) به خطوط هوایی کشورهای آسیای شرقی و اروپایی به منظور ترانزیت مسافر از فرودگاه‌های قطب کشور ازجمله مهم‌ترین گام‌های اجرایی پیوستن به مسیر جاده ابریشم هوایی است.
فضای ایران برای معرفی کریدور هوایی راه ابریشم هوایی پتانسیلی است که می‌تواند در صورت معرفی در سطحی گسترده در فضای رسانه‌ای، موجب نزدیکی بهره‌مندان از آن، شامل شرکتهای هوایی، بهره‌مندان مستقیم و غیرمستقیم، کاهش آلودگی، صرفه‌جویی در مصرف سوخت و افزایش درآمدها برای ذینفعان از جمله ایران با کمترین سرمایه‌گذاری و بیشترین بهره‌وری اقتصادی باشد.
مقايسه حمل ونقل ریلی و جاده ای با تاكيد بر عوامل و تاثيرات زیست محیطی
هزینه هر تن آلاینده منتشر شده در سیستم حمل و نقل ریلی و جاده‌ای به عنوان معیاری جهت مشخص شدن هزینه اجتماعی توسط این دو سیستم درنظر گرفته می‌شود. هزینه تخریب محیط زیست در سیستم حمل و نقل ریلی بسیار کمتر از حمل و نقل جاده‌ای است به گونه‌ای که حمل و نقل جاده‌ای نسبت به حمل و نقل ریلی 8 برابر آلاینده وارد محیط زیست می‌کند. به همین سبب حمل و نقل ریلی می‌تواند گزینه مناسبی در توسعه بخش حمل و نقل قلمداد شود.
سده‌های پیش‌روی چین
چین دو سده مهم در پیش‌رو دارد که برنامه‌ریزی‌های مفصلی برای آنها تدارک دیده و اهداف بزرگی را برای این دو رویداد تعیین کرده است. ایران می‌تواند خود را با این دو رویداد همگام کند و به همراه چین به رشد و توسعه خود بپردازد. این دو رویداد عبارتند از:
الف) صدمین سال تاسیس حزب خلق چین در سال 2021 در شهر شانگهای
برنامه چین برای این رویداد تبدیل چین به یک کشور نسبتا پیشرفته است
ب)صدمین سالگرد بنیانگذاری جمهوری خلق چین در سال 2049
برنامه چین برای سال 2049 تبدیل کشور چین به یک ابرقدرت است.
ضمیمه شماره 1 توافقنامه 25 ساله ایران و چین
به عنوان مثال مطابق آنچه در ضمیمه شمار 1 توافق ایران و چین تحت عنوان "مشارکت در زمینه‌های زیرساختی دریایی و بندری اعم از ساخت سازه‌های دریایی، شناورها، توسعه بنادر و تجهیزات و تاسیسات مرتبط با آن" و " بحث در مورد همکاری در پروژه‌های انرژی ایران" آمده شرکتهای داخلی فعال در حوزه صنعت دریایی در اجرای طرح‌های توسعه دریایی و ایجاد و توسعه بنادر و طراحی و ساخت تجهیزات و تاسیسات مرتبط با اینگونه فعالیت‌ها حضور فعال داشته باشد.
ضمیمه شماره 2 توافقنامه 25 ساله ایران و چین
همچنین آنچه در عناوین اصلی برنامه همکاری‌های جامع 25 ساله در ضمیمه شماره 2 بخصوص در بند "الف" تحت عنوان حوزه نفت و انرژی آمده، و آنچه در قسمت دوم بند "ب" مشارکت فعال در کمربند_راه یعنی همکاری منطقه‌ای جهت انتقال منابع انرژی عنوان شده و شرکتهای داخلی می توانند ورود پیدا کند. چراکه کشور چین قرار است برای اجرای طرح‌های توسعه نفت و گاز اقدامات مربوط به تامین مالی را انجام دهد و از آنجائیکه شرکتهای داخلی اقدامات زیرساختی و مطالعاتی مناسبی را به انجام رسانده و از نظر فنی مورد قبول و پذیرش دستگاه‌های اجرایی ایران قرار گرفته و تیم حرفه‌ای خود را برای انجام فعالیت‌های مطالعاتی و اجرایی گردآوری کرده است می‌توانند به عنوان بازوی اجرایی وزارت نفت و یا کارفرمایان دیگر جهت عقد قرادادهای زیر مجموعه این توافقنامه حضور پررنگ و موثری داشته باشد.
گزیده خبرهای اکونومی نیوز را در اینستاگرام دنبال کنید .
